سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان منابع طبیعی، ترحم بهزاد روز سه شنبه در جلسه وبیناری تبیین سیاست ها و ضوابط حفظ، احیاء، توسعه، بهره برداری و صادرات محصولات فرعی مرتعی و جنگلی که با حضور مشاور وزیر و مجری گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد گفت: تغییرات اقلیمی در کنار پراکنش نامتقارن جامعه انسانی توام با وابستگی معیشتی و اقتصادی لایه های مختلف اجتماعی، منجر به تشدید بهره برداری از طبیعت شده است و پوشش گیاهی و خاک به عنوان نیازهای این فرآیند دست خوش تغییرات و تخریب شده است.
بهزاد افزود: تغییرات اقلیمی و بروز خشکسالی تبعات خود را  به اشکال مختلف و در قالب بلایای طبیعی نمایان ساخته و هدف از احیاء، توسعه و اصلاح گیاهان دارویی، توانمند سازی جوامع محلی وابسته به این منابع که نیازمند بالفعل شدن پتانسیل های بالقوه و ایجاد ظرفیت های جدید در منابع طبیعی است.

وی هدف از ارائه ضوابط حفظ، احیاء، اصلاح، توسعه، بهره برداری و صادرات محصولات فرعی جنگل و مرتع توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور را بازنگری سالانه نسبت به وضعیت فعلی رویشگاه ها و بهره برداری اصولی از عرصه های طبیعی واهمیت احیاء و توسعه گیاهان دارویی دانست و انجام این فرآیند سبب ايجاد انسجام و همكاري هاي مستمر و مؤثر ميان متولی زراعی سازی گیاهان دارویی  و ادارات کل منابع طبیعی و بهره برداران، مجریان طرح های بهره برداری خواهد شد..
مهندس بهزاد در ادامه  به قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع اشاره کرد و افزود: افراد بهره بردار دارای حقوق مشخص ومعین هستند،حقوق مرسوم ومنابع جوامع محلی وافراد بهره بردار بومی و دارندگان پروانه چرا که دارای حق بهره برداری در عملیات بهره برداری و مدیریت احیاء منابع گیاهان دارویی در مناطق برداشت هستند در هنگام عقد قرارداد مشخص و حفظ می گردد.

** بهره برداری از محصولات مرتعی در قالب طرح های بهره برداری تلفیقی
مدیر کل دفتر امور مراتع همچنین اضافه کرد:  بهره برداری از محصولات مرتعی و جنگلی دارویی در قالب طرح های بهره برداری تلفیقی، صرفًا به میزان برآورد محصول قابل برداشت سالانه در قرارداد های منعقده و بر اساس مفاد کتابچه طرح مصوب و پرداخت بهره مالکانه مجاز خواهد بود و  مازاد محصولات برداشت شده از شروط قرارداد، غیر قانونی بوده و به نفع دولت ضبط خواهد شد.
به گفته بهزاد، بهره برداری از محصولات طبیعی هدف و جمعیت های آن  به طور منظم (بر اساس فهرست لیست ممنوع سیاست ها و لیست قرمز ارزیابی می شود و طبق دستورالعمل های داخلی و سیاستگذاری های سالانه، حداکثر میزان مجاز برداشت برای هر یک از گونه ها واندام های آنها(ریشه ، پیاز، پوست ، گل ، میوه ، بذر) هر منطقه بر اساس ضوابط تعیین شده صورت می گیرد.
مهندس بهزاد در این جلسه وبیناری تصریح کرد: بخش عمده نیازهای بازار گیاهان دارویی و صنعتی با برداشت از عرصه های طبیعی تامین می شود و سودآوری های کلان اقتصادی و توجه روز افزون تجارت جهانی به گیاهان دارویی مشکلات و مسائل ناگواری را برای اين منابع بوجود آورده و نسل گونه های گیاهی را با خطر انقراض مواجه ساخته است.
او خاطر نشان ساخت:  با اتخاذ سیاست ها و راه کارهای مناسب و مبتنی بر يك شناخت واقع گرايانه از وضعیت موجود اين منابع در طبیعت و کاربرد روش های علمی و صحیح در تمام ابعاد، اعم از زراعی سازی ذخائر ژنتیکی در مقابل برداشت از طبیعت و بهره برداری اصولی و مکانیزه می توان علاوه بر حفظ و حراست از اين سرمايه های ملی، به شکوفايی و توسعه پايدار نیز دست یافت.
مدیر کل دفتر فنی مرتع در ادامه یادآور شد: بر اساس سیاست های ابلاغی، صدور مجوز مربوط به کلیه اقلام مجاز در اراضی ملی توسط ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ها صورت می پذیرد.و همچنین صدور مجوز مربوط به کلیه اقلام غيرمجاز "ممنوعه" و اقلام مجاز در اراضی مستثنیات با رعایت موارد ذکر شده در سیاست ابلاغی توسط ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ها از طریقر سامانه سمطا انجام می شود..
وی ادامه داد: صدور مجوز مربوط به غیر از اقلام غيرمجاز و ممنوعه و اقلام مجاز و مشروط نیز  از طریق سامانه سازمان جهاد کشاورزی استان صورت می پذیرد و این اقلام اساسا نیاز به صدور گواهی حمل محصول ندارند و در صورت نیاز به گواهی حمل، گواهی از طریق سامانه جهاد کشاورزی استان ها صادر می گردد.

** ممنوعیت بهره برداری از گونه های در حال انقراض و ذخایر ژنتیکی
به گفته بهزاد  گونه هایی که در حال انقراض هستند و ذخاير ژنتيكي كشور بحساب می آیند، بهره برداري از آنها در عرصه هاي منابع طبيعي مطلقاً ممنوع مي باشد و ادارات كل منابع طبيعي و آبخيزداري استان ها موظفند ضمن اطلاع رساني عمومي به مجريان طرح هاي منابع طبيعي و متقاضيان بهره برداري و صادرات، از صدور مجوز بهره برداري و گواهي حمل و پذيرش درخواست صادرات اين محصولات (فرآورده ها) خودداري نمايند.
  بهزاد سر انجام مراتع را مهم‌ترین ذخیره‌گاه ژنتیکی گونه‌های منحصر به‌فرد گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی باارزش برشمرد و خاطر نشان کرد که  حفاظت از این رویشگاه‌ها و ذخایر ژنتیکی از اولویت های سازمان منابع طبیعی است. .
بر اساس این گزارش، در جلسه وبیناری تبیین سیاست ها و ضوابط حفظ، احیاء، توسعه، بهره برداری و صادرات محصولات فرعی مرتعی و جنگلی سوالاتی از سوی حاضرین مطرح و توسط مدیر کل دفتر فنی مرتع به آنها پاسخ داده شد.